خبرگزاری حوزه، در گفتگو با تنی چند از فضلای حوزه علمیه قم، نظر آنان را درباره این شخصیت برجسته شیعی جویا شده است که تقدیم مخاطبان ارجمند می‌گردد.

*آیت‌الله قرشی مجتهدی به تمام معنا بود

مسئول کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم با اشاره به شخصیت علمی و معنوی آیت‌الله قرشی، این عالم فقید را مجتهدی به معنای واقعی کلمه و توانمند عنوان کرد.

حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی معراجی ادامه داد: از سالهای قبل از انقلاب با کتاب "زندگانی حضرت امام حسن(ع)" این عالم برجسته که توسط آقای فخرالدین حجازی ترجمه شد، آشنا شدم.

مدیر سابق همایش کتاب سال ولایت اضافه کرد: قلم و نثر روان و ژرف نگری این عالم وارسته مرا شیفته خود کرد، به طوری که کتب و تالیفات ایشان را که به زبان عربی بود تهیه و مطالعه می کردم.

حجت الاسلام والمسلمین معراجی، با اشاره به اندیشه، افکار و علم اندوزی این عالم شیعی ایشان را مجتهدی توانمند، خلاّق و به معنای واقعی توصیف کرد.

وی با بیان اینکه آیت الله قرشی شخصیتی کم نظیر بود،‌ اظهار داشت: من قبل از انقلاب و مدتی پس انقلاب اطلاع نداشتم که وی معمم است یا مکلا!‌ ولی کم کم با مطالعه آثارشان دریافتم که در حوزه علمیه نجف و ازشاگردان برجسته آیت الله العظمی خوئی(ره) و سایر مراجع بزرگ نجف اشرف است.

حجت الاسلام والمسلمین معراجی در بخشی از خاطرات گذشته خود گفت: بعد از انقلاب که سعادت تشرف به محضر آیت‌الله قرشی را پیدا کردم در جلسه ای به من گفت «بخش زیادی از عمر خودم را در درس خارج مراجع عظام نجف گذراندم و تقریر های متعدد دروس خارج اصول و فقه مراجع بزرگوار را نوشته و آماده چاپ داشتم و اوراق آنها هنوز موجود است».

وی ادامه داد: مرحوم قرشی در این دیدارها بیان می‌‌کرد؛ «زمانی که تقریرها را نوشتم دیدم متولیان زیادی در این زمینه هستند و آنچه روی زمین مانده است پرداختن به زندگی و سیره ائمه اطهار(ع) است».

حجت الاسلام والمسلمین معراجی تصریح کرد: مرحوم قرشی معتقد بود در زمینه اهل بیت(ع) کارهایی شده است ولی باز هم جای کار است.

مسئول کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم، با اشاره به آثار و تالیفات این عالم وارسته، اظهارداشت: بنا به گفته بزرگان و مراجع معظم تقلید شیعه در عراق و ایران تالیفات آیت‌الله قرشی در خصوص سیره ائمه اطهار(ع)، خدمت عظیمی به جامعه اسلامی و دین اسلام بود.

حجت الاسلام والمسلمین معراجی تاکید کرد: آثار آیت‌الله قرشی در محتوا از جامعیت خاصی برخوردار بود و از نظر نگارش از نثر زیبا و بی نظیری بهره برده است؛ به طوری که کسی به این شیوایی تالیفاتی در این زمینه نداشته است.

مدیر سابق همایش کتاب سال ولایت در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که کتاب سال ولایت وی را کشف کرد و رتبه و درجه علمی این عالم را به جامعه علمی و فرهیخته کشور معرفی کرد، ‌افزود: در کتاب سال ولایت مجموعه آثار و تالیفات ایشان در زمینه اهل بیت(ع) در 40 جلد به چاپ رسید، به طوری که در نوع خودش کم‌ نظیر بود.

حجت الاسلام والمسلمین معراجی با اشاره به چاپ تالیفات مرحوم قرشی به زبان های مختلف دنیا، گفت: طی این سالها انتشارات استاد انصاریان در قم این مجموعه را به صورت کامل به زبان انگلیسی چاپ کرده است.

وی شخصیت مرحوم قرشی را مثال زدنی و الگویی برای نخبگان حوزه و دانشگاه دانست و افزود: مرحوم قرشی انسانی متواضع و در زندگی شخصی بسیار ساده زیست و در ادب و انضباط مثال زدنی بودند.

*آیت‌الله قرشی مایه مباهات حوزه‌های علمیه بود

رییس موسسه کتاب شناسی شیعه نیز شخصیت علمی و معنوی مرحوم قرشی را مایه فخر و مباهات حوزه های علمیه و جامعه اسلامی بیان کرد.

حجت الاسلام و المسلمین رضا مختاری با اشاره به تالیفات مرحوم قرشی، اظهارداشت: موسوعه 40 جلدی اهل بیت(ع) یکی از تالیفات برجسته و عمیق علمی، دینی و معرفتی این عالم وارسته جهان تشیع است.

وی، اخلاق و منش ایشان را ستودنی توصیف کرد و بیان داشت: اخلاق و زهد و تقوای معظم له برای حوزویان و طلاب حوزه های علمیه الگویی مثال زدنی است.

*الگوی طلاب

حجت الاسلام و المسلمین نجم الدین طبسی از اساتید خارج مهدویت حوزه علمیه قم نیز در سخنانی گفت: ادب،‌ ولایت مداری و هدف خدمت به دین و اهل بیت(ع) آیت‌الله قرشی الگویی برای شاگردان و طلاب حوزه های علمیه است.

این محقق و پژوهشگر مهدویت با اشاره به عشق و علاقه مرحوم قرشی(ره) به امام راحل، اظهارداشت: ایشان عشق به امام(ره) و مقام معظم رهبری را با همه وجود ابراز می داشت و این عشق و علاقه نسبت به مراجع معظم تقلید نجف اشرف و ایران نیز مثال زدنی بود.

حجت الاسلام و المسلمین طبسی تصریح کرد: آیت‌الله قرشی به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و رهبری انقلاب اعتقاد راسخ و پاکی داشت.

استاد حوزه علمیه قم، با بیان اینکه همّ و غّم وی شکل گیری کتابخانه امام حسن مجتبی(ع) بود،‌تاکید کرد: عشق وی پاگرفتن و دایر شدن و گسترش این کتابخانه نفیس و ارزشمند بود.

وی در خصوص سفر مرحوم قرشی به ایران و دیدار با مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید خاطرنشان کرد: وی هر چه پول و هدیه گرفت خرج دفاع از مکتب اهل بیت(ع) و ترویج معارف اهل بیت(ع) و معرفی ابرار و بزرگان دین کرده است.

* دانشمندی فرهیخته در جهان اسلام

در ادامه دکتر علیرضا واسعی، رئیس سابق پژوهشکده تاریخ و سیره اهل‌بیت (ع) نیز ضمن تسلیت رحلت آیت الله شیخ باقرشریف قرشی از وی به عنوان دانشمندی فرهیخته در جهان اسلام یاد کرد.

این محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه در مورد شخصیت و ویژگی‌های این عالم وارسته سخن های زیادی گفته شده است، ادامه داد: من بیشتر می خواهم از جنبه علمی ایشان را مورد واکاوی قرار دهم.

وی،‌ آیت الله قرشی را اسلام شناس و دین شناس بزرگ جهان اسلام توصیف کرد و افزود: عالمان علوم انسانی و اسلامی برخلاف علوم تجربی از ویژگی خاص و ممتازی برخوردارند؛ به طوری که در علوم انسانی و اسلامی ذائقه عالم در نوشتار و گفتار تاثیر گذار می باشد برخلاف علوم تجربی که هر چه هست همان مطرح می شود.

واسعی، شخصیت علمی آیت الله قرشی(ره) را دارای سه ویژگی ممتاز عنوان کرد و اظهارداشت: ژرف نگری، جامع نگری و انصاف و اعتدال نگری از ویژگی‌های ممتاز این عالم وارسته است.

این محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام با اشاره به آثار و تالیفات این عالم ربانی، بیان داشت: در آثار این عالم فقید، معرفی اسلام به عنوان دین پاسخگو و دینی که نیاز همه نیازمندان را تأمین می‌کند، به چشم می خورد.

واسعی بیان داشت: جامع بودن اسلام در آثار و مکتوبات این فرهیخته حوزه علمیه نجف اشرف از ویژگیهای دیگر آثار ایشان بود؛ به طوری که سعی می کرد در آثار خود دین اسلام را به عنوان تنها دینی که می تواند همه نیازهای بشری را پاسخ دهد،‌ قلم بزند.

وی، نزدیک کردن اسلام به حیات بشری را از دیگر ویژگیهای آثار مرحوم قرشی عنوان کرد و گفت: این عالم برجسته تلاش می کرد در آثار خود اسلام را به صحنه حیات بشری و آدمیان برساند و همسو با زندگی انسانها کند.

مورخ و تاریخ پژوه کشورمان ادامه داد: مرحوم قرشی درصدد بود دین اسلام را دینی آسان و بدور از نگاه های تند و خشن به جهان معرفی کند.

رئیس سابق پژوهشکده تاریخ و سیره اهل‌بیت (ع) با اشاره به تالیفات و آثار ایشان در زمینه ائمه اطهار(ع) گفت: مرحوم قرشی بخش اعظمی از عمر خود را با هدف شناسایی معصومین(ع) و نگاه علمی و روش مند به حیات زندگانی آل الله آثار ارزشمندی را بر جای گذاشت.

*آیت‌الله قرشی بر اتحاد مسلمانان تاکید داشت

دکتر واسعی ادامه داد: همسو نگری زندگی و حیات ائمه(ع) با جامعه امروز و نشان دادن این واقعیت که ائمه و امامان(ع) انسان بوده اند از دیگر ویژگیهای این عارف بالله است.

وی تصریح کرد: نزدیکی قلوب مسلمانان و برطرف ساختن اختلافات میان مذاهب از دیگر رویکردهای این مورخ و تاریخ نگار جهان اسلام است بطوریکه می کوشید در قلم و نوشته های خود اتحاد مسلمانان را حفظ کرده و بر نزدیکی قلوب آنان گام موثری بردارد.

این محقق و پژوهشگر حوزوی تاکید کرد: مرحوم قرشی الگویی عظیم الشان برای نخبگان حوزه و دانشگاه، حق جوی اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، جامعه شناسی وارسته و تاریخ شناسی متخصص برای جهان اسلام بود.

روحش شاد و یادش گرامی باد